In EVA Lanxmeer plukken bewoners 30 jaar na planvorming nog steeds de vruchten van hun wijk waar natuur, gemeenschap en woningen met elkaar verbonden zijn.

In ons krappe Nederland moeten er 900.000 woningen bij komen tegen 2030. Dat is niet alleen een bouwopgave, maar ook juist een leefbaarheids- en ecosysteemopgave. Waar bouw vaak ten koste gaat van ecosystemen en gemeenschappen, is deze bouwopgave ook een kans om te zorgen dat er robuuste veerkrachtige ecosystemen en gemeen- schappen ontstaan; waar de omgeving en haar bewoners elkaar positief kunnen beïnvloeden. Waar mensen, flora en fauna letterlijk en figuurlijk kunnen aarden. Dat begint bij de bodem.

De bodem biedt ons een grond om op te staan en om op te bouwen, een buffer om ons water vast te houden, maar ook een bron van leven om onze planten te laten groeien, ecosystemen en natuurlijke kringlopen in stand te houden en ons tegen ziektes te beschermen. Direct contact met de bodem biedt talloze gezondheid- en welzijnsvoordelen voor de mens en de bodem speelt ondergronds een cruciale rol in ons levensonderhoud. In een handje gezonde aarde kan je meer levensvormen vinden dan er mensen op aarde zijn. Maar doordat we de bodem niet dagelijks zien, er niet bewust mee interacteren of ons er doorheen kunnen bewegen, ontgaat ons snel het bewustzijn van de bodem. Hoe brengen we dit bewustzijn terug in de manier waarop we ons land inrichten? Hoe zorgen we dat de bodem een rol krijgt in processen van gebiedsontwikkeling? Wat betekent het om de bodem sturend te laten zijn in ruimtelijke inrichting? We vinden het antwoord in het betrekken van bewoners en lokale gemeenschappen bij zowel de bodem als de processen van gebiedsontwikkeling. Een proces wat wij bodemen noemen.

In samenwerking met partijen op het voormalige Floriadeterrein en de gemeente Almere en met ondersteuning van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie heeft onderzoeks- en ontwerpbureau And The People zich van 2022 t/m 2024 ondergedompeld in de wereld van het snijvlak van de bodem, gemeenschappen van gebiedsgebruikers en processen van gebiedsontwikkeling. In voorbeelden, methodieken, beleidsstukken en menselijke ervaringen van boeren en inheemse culturen hebben wij gezocht naar een handelingsperspectief waarbij gebruikersgemeenschappen, gebiedsontwikkeling en een vitale bodem elkaar kunnen versterken. In actie-onderzoek met stakeholders op het voormalig Floriadeterrein (Hortus) is hier uitvoering aan gegeven en zijn er lessen gedestilleerd. Als resultaat is een set handvatten en interventies ontwikkeld, aansluitend op een herziene tijdlijn van het proces van gebiedsontwikkeling. Ook is er een doorkijkje gemaakt hoe deze handvatten en interventies concreet toegepast kunnen worden binnen het kader van de visie van Almere op het stadshart in 2040.

De aanpak, de resultaten, het project Hortus, de resulterende handvatten en hun toepassing binnen de ontwikkelvisie van Almere zijn terug te vinden in deze publicatie en op de website aardeninnieuwewijken.nl

Aarden in Nieuwe Wijken